Khi tham gia xuất khẩu, doanh nghiệp không chỉ quan tâm đến vận tải và thanh toán. Một bước quan trọng không thể bỏ qua chính là kiểm dịch. Đây là quy trình bắt buộc với nhiều nhóm hàng, đặc biệt là nông sản, thủy sản, thực phẩm và giống cây trồng. Nếu không có chứng nhận kiểm dịch, lô hàng có nguy cơ bị giữ lại hoặc trả về.
Kiểm dịch hàng hóa xuất khẩu – Điều doanh nghiệp Việt cần nắm rõ
1. Kiểm dịch hàng hóa là gì?
Kiểm dịch là quá trình kiểm tra tình trạng an toàn của hàng hóa trước khi xuất khẩu. Cơ quan chuyên trách sẽ xác định hàng có mang mầm bệnh, ký sinh trùng hoặc nguy cơ gây hại cho môi trường nước nhập khẩu hay không.
Quy trình này nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và hệ sinh thái. Đồng thời, đây cũng là cam kết quốc tế mà Việt Nam phải tuân thủ khi tham gia thương mại toàn cầu.
2. Những mặt hàng bắt buộc kiểm dịch
Không phải mọi sản phẩm xuất khẩu đều cần kiểm dịch. Một số nhóm chính bao gồm:
-
Nông sản tươi như rau quả, hạt giống, cây giống.
-
Thủy sản sống hoặc đông lạnh như cá, tôm, nhuyễn thể.
-
Thực phẩm chế biến từ nguồn gốc động vật.
-
Gỗ và các sản phẩm từ gỗ.
Danh mục có thể thay đổi theo quy định từng quốc gia. Doanh nghiệp nên kiểm tra yêu cầu cụ thể của thị trường nhập khẩu trước khi gửi hàng.
3. Tại sao kiểm dịch quan trọng?
Nếu không có giấy chứng nhận kiểm dịch, hải quan nước nhập khẩu có quyền từ chối thông quan. Điều này khiến doanh nghiệp mất chi phí vận chuyển, lưu kho và thậm chí phải tái xuất.
Ngoài ra, việc bị từ chối nhiều lần sẽ làm giảm uy tín. Đối tác quốc tế có thể ngừng hợp tác vì cho rằng doanh nghiệp thiếu chuyên nghiệp.
Ngược lại, khi có giấy kiểm dịch đầy đủ, hàng hóa sẽ được thông quan nhanh hơn. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và tạo lợi thế cạnh tranh.
4. Quy trình xin giấy kiểm dịch
Doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:
-
Nộp hồ sơ tại cơ quan kiểm dịch động thực vật. Hồ sơ gồm đơn đăng ký, hợp đồng, invoice và giấy tờ liên quan.
-
Kiểm tra thực tế: Cơ quan chức năng sẽ lấy mẫu hàng để phân tích.
-
Cấp giấy chứng nhận: Nếu hàng đạt yêu cầu, doanh nghiệp sẽ nhận chứng thư kiểm dịch.
Thời gian thực hiện thường từ 1 đến 3 ngày làm việc, tùy loại hàng. Một số sản phẩm đặc thù có thể mất lâu hơn.
Xem thêm: Dịch vụ mua hộ mỹ phẩm Hàn Quốc về Việt Nam
5. Khó khăn thường gặp
-
Thiếu thông tin: Nhiều doanh nghiệp chưa nắm rõ yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
-
Sai hồ sơ: Lỗi nhỏ trong chứng từ có thể khiến quá trình kéo dài.
-
Chi phí tăng: Nếu hàng không đạt chuẩn, doanh nghiệp phải xử lý hoặc tái xuất.
Để hạn chế rủi ro, doanh nghiệp nên chuẩn bị hồ sơ kỹ và liên hệ cơ quan kiểm dịch sớm. Ngoài ra, có thể hợp tác với các đơn vị logistics am hiểu thủ tục để tiết kiệm thời gian.
6. Ví dụ thực tế
Một công ty xuất khẩu xoài ở Đồng Tháp từng gặp khó khi lô hàng bị giữ tại cửa khẩu Trung Quốc. Nguyên nhân là thiếu giấy kiểm dịch thực vật theo yêu cầu mới. Sau đó, công ty đã ký hợp đồng liên kết với nông dân để kiểm soát quy trình trồng. Kết quả, họ đáp ứng tiêu chuẩn và duy trì được xuất khẩu ổn định.
Trong ngành thủy sản, nhiều doanh nghiệp cũng phải đầu tư thêm hệ thống xử lý nhằm đạt chứng nhận an toàn. Tuy chi phí ban đầu cao, nhưng nhờ vậy sản phẩm thâm nhập được các thị trường khó tính như EU và Mỹ.
7. Hướng đi cho doanh nghiệp Việt
Để đáp ứng tốt quy định kiểm dịch, doanh nghiệp cần:
-
Đầu tư vào vùng nguyên liệu sạch.
-
Áp dụng quy trình sản xuất đạt chuẩn quốc tế.
-
Cập nhật thường xuyên quy định mới từ thị trường nhập khẩu.
-
Chủ động làm việc với cơ quan kiểm dịch để tránh trễ tiến độ.
Ngoài ra, việc tham gia các chương trình liên kết ngành hàng cũng giúp giảm chi phí kiểm dịch. Khi cùng đạt chuẩn, nhiều doanh nghiệp có thể xuất khẩu chung container, tiết kiệm hơn.
Kết luận
Kiểm dịch là một bước quan trọng trong xuất khẩu chính ngạch. Nó không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà còn là giấy thông hành cho hàng hóa Việt Nam ra thế giới. Doanh nghiệp muốn phát triển bền vững phải xem kiểm dịch như một phần trong chiến lược xuất khẩu dài hạn.
Chuẩn bị kỹ từ đầu sẽ giúp giảm rủi ro, tiết kiệm chi phí và tạo dựng uy tín trên thị trường quốc tế.
Xem thêm:
Vận chuyển bánh in từ Việt Nam sang Thái Lan an toàn cùng Cà Mau Logistics
Gửi Gia Vị Nấu Phở Đi Phần Lan Tại Cần Thơ Logistics 2025
